بررسی اثربخشی آموزشِ مبتنی بر روش تکلیف محور بر خواندن و درک مطلبِ فارسی با اهداف ویژه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیأت علمی دانشگاه بین المللی امام خمینی(ره)

2 دانشجوی دکتری زبان‌شناسی- دانشگاه فردوسی مشهد

3 عضو هیأت علمی سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی

چکیده

خواندن و درک مطلب با اهداف ویژه یا خواندن و درک مطلب تخصصی یکی از زیر مجموعه­های  آموزش زبان دوم  است که در دهه­های اخیر مورد توجه  فراوانی قرار گرفته است. در  این روش، نیاز افراد به استفاده از زبانِ هدف در اولویت برنامه­ریزی آموزشی قرار­ می­گیرد و اهداف و محتوای آموزشی با در نظر گرفتن رشته­ی  تحصیلی یا حرفه­ی فراگیران تعیین می­شود تا از این رهگذر بتوان نیاز آنان را برای مطالعه­ی منابع علمی به  زبان اصلی بر طرف ساخت. از سوی دیگر، روش تکلیف محور یکی از روش­های معنابنیاد در فراگیری زبان دوم به شمار می­رود که از تعدادی تکلیف تشکیل شده است و هدف آن درگیر ساختن زبان­آموز در یادگیری خود، پردازش زبانی بیشتر و دستیابی به عمق مطالب است. این پژوهش از نوع تجربی و به دنبال یافتن پاسخ به این پرسش بوده است که آموزش مبتنی بر روش تکلیف‌محور چه تأثیری بر ارتقای سطح مهارت خواندان و درک مطلب فارسی­آموزان غیرایرانی با اهداف ویژه دارد؟ به­منظور پاسخگویی به این پرسش، 22 نفر از فارسی­آموزان عرب­زبان از مرکز زبان فارسی دانشگاه بین­المللی امام خمینی‌(ره) که داوطلب ورود به تحصیل در رشته‌های فنی و مهندسی بودند، به­صورت مساوی در دو گروه گواه و تجربی قرار گرفتند. در ابتدای پژوهش، یک پیش­آزمون خواندن و درک مطلب فارسی با اهداف ویژه برگزار گردید تا میزان اثرگذاری آموزش موردنظر در مقایسه با پس­آزمون مشخص شود. سپس، گروه تجربی بر مبنای روش تکلیف‌محور در یک دوره­ی آموزشی دوازده ساعتی، مداخله را دریافت کردند در حالی که آموزش گروه گواه به شیوه­ی سنتی و با تمرکز بر انجام تمرین­ها و یادگیری دستور زبان، واژگان و مطابق با برنامه­ی درسی مرکز زبان فارسی انجام شد؛ در پایان از هر دو گروه پس­آزمون به عمل آمد. تجزیه و تحلیل آن‌هاداده­ها با استفاده از تحلیل همپراش، نشان داد که آموزش تکلیف­محور، تأثیر معناداری بر تقویت مهارت خواندان و درک مطلب فارسی­آموزان غیرایرانی داشته و باعث پیشرفت این مهارت شده است. 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Effect of Task – Based Language Teaching on Reading Comprehension in Farsi for Specific Purposes

نویسندگان [English]

  • Zohre Sedighifar 1
  • Zahra Sadat Hoseini 2
  • Seyed Behnam Alavi Moghadam 3
1
2
3
چکیده [English]

Reading comprehension in Persian for Specific purposes is one of the skills of second language teaching which has received much attention nowadays. In this method, the needs of learners in the target language is the main point in educational planning. The educational goal and content are designed according to educational or professional majors of the learners to enable them to read scientific sources in the target language. Task-based method is one of the meaning-oriented methods in the second language learning, which includes some tasks purposing learners’ involvement, more language process and deep understanding. The present research is an experimental study aiming to the effectiveness of task-based teaching on enhancing the reading comprehension in Persian for specific purposes. to do so, 22 Persian learners at Persian Center in Imam Khomeini International University were selected. The applicants were of Arab background and intended to proceed their studies at engineering for higher education in Iran. Afterwards, they took a pre-test as a placement test and then the experimental group took a course based on task-based method for 12 hours While the control group received traditional syllabus. Having done the treatment, both groups participated in a post-test. The results showed that task-based method had a significant effect on improving the reading comprehension of Persian learners in the experimental group.

کلیدواژه‌ها [English]

  • reading comprehension
  • Persian for Specific Purposes
  • Task-based Method
  • non-Iranian Persian learners

مراجع

برزآبادی فراهانی، د. (1386). انگلیسی برای اهداف ویژه از نگاه دانشجویان و آمار. فصلنامه­ی پژوهش زبان­های خارجی. شماره­ی 15. پاییز و زمستان سال 1382. صص: 152-147.
خواجه نوری، م. (1388). تاثیر روش­های آموزش زبان فعالیت محور، توانش محور و محتوا محور بر مهارت خوانداری فراگیران ایرانی زبان انگلیسی با اهداف ویژه. رساله­ی کارشناسی ارشد. تهران: دانشگاه علامه طباطبایی.
رحیمی، م. و آژغ، ح. (1389). تأثیر آموزش تکلیف محور بر مهارت خوانداری و پیشرفت تحصیلی دانشجویان مهندسی در درس زبان تخصصی. مجله­ی فناوری آموزش، سال 1389، شماره­ی 2، صص: 135-143 .
ریچاردز، ج. و راجرز، ت. (2001). روشها و روش ها در آموزش زبان (علی بهرامی، مترجم)، تهران: انتشارات رهنما.(1386).
زارعی، ق. (1386). نگرشفراگیرانومدرسینایرانیزبان انگلیسینسبتبهروشتکلیفمحور. پایان نامه­ی کارشناسی ارشد، دانشگاه شیراز.
صالحی، ا. (1388). مقایسه­ی تأثیر روش تدریس تکلیف محور و روش سنتی بر درک مطلب خوانداری فارسی در دانش­آموزان کُرد زبان پسر پایه­ی دوم راهنمایی شهرستان بوکان در سال 1388. رساله­ی کارشناسی ارشد. تهران: دانشگاه علامه طباطبایی.
صحرایی، ر. (1391). انگاره­ی زایشی فراگیری زبان (تأمّلی در ماهیت دستور کانونی و روند بازنمایی آن در زبان کودک). فصلنامه­ی زبان­پژوهی دانشگاه الزّهرا. سال چهارم، شماره‌ی 7، صص: 145- 176.
فغانی، م.، مصباح، م.، ادیب، م. و سلامت، ف. (1393). تأثیر آموزش تکلیف محور بر مهارت خواندان و درک مطلب زبان انگلیسی دانشجویان مامایی. مجله­ی پرستاری و مامایی جامع نگر، دوره­ی 24، شماره­ی 73، پاییز 1393. صص: 72-79.
کلانتری، ر. و سعیدی، م. (1388). تأثیر روش تکلیف – محور بر درک مطلب زبان­آموزان. مجله­ی علوم تربیتی، سال دوم، شماره­ی 6، صص: 187-175 
میردهقان، م، داوری اردکانی، ن. و عبدالهی پارسا، ط.(1392). درک متون اسلامی، تاثیر رویکرد تکلیف محور و انگاره نیل اندرسون.  مجله­ی پژوهشنامه­ی آموزش زبان فارسی به غیرفارسی­زبانان، دوره­ی دوم، شماره­ی 3
وکیلى‏فرد، ا. ر. و گله­داری، م. (1382).  فارسى ویژه‏ى فنی و مهندسی براى دانشجویان خارجى. تهران: دانشگاه بین­المللی امام خمینی(ره).
 
 
Abdolrahimzadeh, J. A.( 1998). Communicative and task-based approach to teaching major courses at the BA level ( Unpublished Master’s Thesis). The University of Shiraz.
 Adams, R. & Newton, J. (2009). TBLT in Asia: Constraints and opportunities. English Language Teaching,19(3): 1- 17.
Allen, K. D. & Hancock, T. E. (2008). Reading comprehension improvement with individualized cognitive profiles and  metacognition. Literacy Research and Instruction, 47(2): 124-139.
Bretta, A. (1989). Implementation of the Bangalore Project. Applied linguistics, 11(4): 321-340.
Bretta, A. & Davies, A. (1985). Evaluation of Bangalore Project.  ELT Journal, 39: 121-127.
Cheng. (2010). Readiness of college students in Taiwan to read to learn from texts in English.Asian EFLJournal, 41:24–49. Retrieved from http://www.asian-efl-ournal.com/pta_January_2010_tyc.p
Ellis, R. (2000). Task-based research and language pedagogy. Language Teaching Research, 4­(3): 193-220.
Ellis, R. (2003). Task-based Language Learning and Teaching. Oxford: Oxford University Press.
Hossieni, M. & Atai, M.(2005). An evaluation of writing courses for tourism in Iran. Proceedings of  the first National ESP/EAP  conference/ SAMT Publications,2: 167-183.
Huang, S. C. (2006). Reading English for academic purposes-what situational factors may motivate  learners to read?  System, 34(3): 371–383.
Hutchinson, T. & Waters, A. (1987). English for Specific Purposes. Cambridge: Cambridge University Press.
Iranmehr, A. & Erfani, M. & Davari, H.  (2011). Integrating task-based instruction as an alternative approach in teaching  reading comprehension in english for special purposes: An action research. Theory and Practice in   Language Studies, 1(2):142-148.
Khamijani Farahani¸ A. & Khaghani Nejad M. S.(2009). The survey of task-based approach: The effect of gender and different level of language knowledge on conversational improvement ( Unpublished Master’s Thesis).The University of Tabriz.
Levine, A. & Ferenz, o., & Reves, T. (2000). EFL academic reading and modern technology: How can  we turn our studentsinto independent critical readers? TESL-EJ, 4(4): 1-9. Retrieved from: http://www-writing.berkely.edu/TESL-EJ/ej16/al.html.
Najafi, H. (1996). The role of task-based techniques on the acquisition of English language structures by the intermediate EFL students (Master’s Thesis). Allameh Tabatabaei University at Tehran.
Nunan, D. (1989). Desighning Tasks for The Communicative Classroom. Cambridge: Cambridge University Press.
Nunan, D. (2004). Task-based Language Teaching: A comprehensively revised edition of designing tasks for  the communicative classroom. Cambridge: Cambridge University Press.
Pazhakh, A. (2006). Perspectives on the integration ofreflective, contextually-task-based and   strategically-oriented type of teaching in ESP reading comprehension and summary writing classes in iran: a case study of in nursing and medicine ( Unpublished Doctoral Dissertation). Islamic Azad University of Khorasgan Branch.
Prabhu,  N.S. (1987). Second Language Pedagogy. Oxford: Oxford University Press.
Rahimi, M. & Azhegh, H. (2010). Integrating task-based language teaching in an ESP course:  Mechanical engineering students’ perceptions. Paper Presented at the Second National Conference on ModernInstructional Methods, SRTTU,Tehran, Iran.
Richards, J.C. & Rodgers, T. (2001). Approaches and Methods in Language Teaching. Cambridge: Cambridge University Press.
Sabzavi, F. (2005). The impact of carrying out language task on the vocabulary learning of  iranian intermediate EFL learners  ( Unpublished Master’s Thesis). Islamic Azad University of Tehran.
Shabani, M. & Ghasemi, A. (2014). The effect of task-based language teaching (TBLT)and content-based language teaching (CBLT) on the Iranian Intermediate ESP Learners' Reading Comprehension, Procedia ,Social and Behavioral Sciences, 29: 111 – 115.
Widdowson, H. G. (1990). Aspects of Language Teaching. Oxford: Oxford University Press.
Willis, J. (1996). A Framework for Task-based Learning. Essex: Longman.
 ZandMoghadam/ A. (2007). The Effect of Tasked Based Approach on  the Iranian ESP  Learners Reading Comprehension. MA Thesis. Allametabatabaei University.
 
 
پژوهش نامه آموزش زبان فارسی به غیر فارسی زبانان
دوره 4، شماره 1 - شماره پیاپی 9
دوفصلنامه
فروردین 1394
صفحه 79-101

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 15 فروردین 1394
  • تاریخ بازنگری: 01 خرداد 1394
  • تاریخ پذیرش: 24 تیر 1394

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار