تدوین فهرست واژگان پایه برای زبان فارسی: رویکردی تلفیقی

عبادی, سامان; وکیلی‏ فرد, امیررضا; بهراملو, خسرو

تدوین فهرست واژگان پایه برای زبان فارسی: رویکردی تلفیقی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ استادیار گروه آموزش زبان انگلیسی- دانشگاه رازی

² استادیار گروه آموزش زبان فارسی- دانشگاه بین‏ المللی امام خمینی(ره)

³ دانشجوی دکتری آموزش زبان انگلیسی- دانشگاه رازی

چکیده

بخشی از سرمایهی زمانی فراگیران زبان فارسی به یادگیری واژگان فارسی اختصاص داده میشود. برای این که این سرمایهگذاری، بیشترین بازگشت سرمایه را در پی داشته باشد، لازم است محتوای آموزشی به گونهای طراحی شود که مبتنی بر واژگان پرکاربرد موجود در قالب فهرست واژگان پایه باشد. برای تدوین فهرست واژگان پایه‌ی فارسی، ضروری است مفهوم «واژه» مطابق با انگارهی ذهنی گویشوران عادی این زبان تعریف شود تا بتوان به کمک آن به بسامدشماری مصادیق یک واژه در پیکره پرداخت. از سوی دیگر، علاوه بر بسامد باید به «پوشش متنی» و «گستره‌ی واژگان پایه» در پیکره‌ی مبدأ و پیکرههای دیگر نیز توجه نمود. در این پژوهش، برداشت معتدلانه‌ای از «خانوار واژگانی» برای تعیین مصادیق یک واژه پیشنهاد شده است و بر‌اساس آن، پوشش متنی و گستره‌ی واژگان فرهنگ بسامدی بی‌جن‌خان و محسنی (1391) در یک پیکره‌ی 34000 کلمهای مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج این پژوهش نشان داد که شکل اصلاح‌شدهی فرهنگ بی‌جن‌خان و محسنی، 84 درصد از کلمات پیکرهی ما را پوشش میدهد و واژگانش از گستره‌ی مطلوبی برخوردارند. بنابراین، میتوان با اصلاح این فرهنگ به تدوین فهرست واژگان پایهی فارسی اقدام کرد. میتوان از این فهرست در امر هدفگذاری برای آموزش زبان فارسی و سطحبندی فراگیران و محتوا استفاده نمود. این ابزار میتواند تهیهی آزمونهای دانش واژگانی و توانش فارسی را تسهیل نموده، در شناسایی واژگان علمی و تخصصی فارسی نیز به ما کمک کند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Developing a General Service Wordlist for Persian Language: An Integrated Approach

نویسندگان [English]

Saman Ebadi ¹
Amirreza Vakilifard ²
Khosro Bahramlu ³

چکیده [English]

Persian language learners invest a proportion of their time on acquiring Persian vocabulary. To afford a high investment return to these learners, the curriculum should include high frequency words drawn from a Persian general service wordlist. To develop a general service wordlist for Persian, we need to adopt a definition for the term "word" in accord with the mental lexicon of average Persian speaker. This definition will help us in identifying different tokens of a word type. We also need to consider the text coverage and the range of the basic vocabulary in the source corpus and other corpora. In this study, we adopted a modified version of the word family concept to identify different tokens of word types and utilized it in estimating the test coverage and the range of the words of Bijankhan and Mohseni's (1391) Persian word frequency list. The corpus included 34000 words. The results demonstrated that a modified version of Bijankhan and Mohseni’s (1391) word frequency list affords 84 percent coverage of our corpus and its words enjoy satisfactory range. It was concluded that by implementing some modifications to Bijankhan and Mohseni’s (1391) list, a Persian general service wordlist could be developed. This general service wordlist could be used in setting curricular goals and in defining learner mastery levels and language difficulty levels. This instrument could facilitate the development of Persian vocabulary tests and proficiency tests. It will also be of help in identifying Persian academic and technical vocabulary.

کلیدواژه‌ها [English]

Lemmatization
Word family
Integrated approach
Text coverage
range

مراجع

اسلامی، م. و همکاران. (1383).واژگانزایایزبانفارسی. مجموعه مقالات اولین کارگاه پژوهشی زبان فارسی و رایانه. تهران: دانشگاه تهران.

باقری، ف.(1389). بررسی میزان انطباق واژه‏های پایه در کتاب‏های آموزش زبان فارسی با نیازهای فارسیآموزان خارجی. گلبانگ آشنایی: مجموعه مقالات هفتمین مجمع بین‏المللی استادان زبان و ادبیات فارسی (صص: 184-155). تهران: شورای گسترش زبان و ادبیات فارسی.

بی‌جن‌خان، م.(1386). گزارش طرح مطالعه و تحقیق جهت تدوین پژوهش‌نامهی عملیاتی دادگان: پیادهسازی استاندارد ایگلز در پیکرهی متنی زبان فارسی معاصر. تهران: معاونت پژوهشی و فناوری دانشگاه تهران، قرارداد شماره 190/3554 مورخ 18/12/1385.

بی‌جن‌خان، م. و محسنی، م.(1391). فرهنگ بسامدی براساس پیکرهی متنی زبان فارسی امروز. تهران: موسسه‏ی انتشارات دانشگاه تهران.

حسنی، ح.(1384). واژه‌های پرکاربرد فارسی امروز (بر مبنای پیکره یک میلیون لغتی). تهران: کانون زبان ایران.

رجائی، ح. و علیزاده، ع.(1389). تعیین واژگان پربسامد در رسانه‌های خبری فارسی‌زبان برای آموزش زبان فارسی. گلبانگ آشنایی: مجموعه مقالات هفتمین مجمع بین‌المللی استادان زبان و ادبیات فارسی(صص: 516-497). تهران: شورای گسترش زبان و ادبیات فارسی.

عرفانیان قنسولی، ل. و شریفی، ش.(1390). بررسی وندهای اشتقاقی زایا و غیرزایا در فارسی معاصر. مجموعه مقالات سومین هماندیشی صرف (صص: 138-123). تهران: انجمن زبان شناسی ایران.

Bauer, L. & Nation, P. (1993). Word Families.International Journal of Lexicography, 6(4): 253-279.

Beglar, D. & Hunt, A. (2005). Six Principles for Teaching Foreign Language Vocabulary: A Commentary on Laufer, Meara, and Nation’s ‘Ten Best Ideas’. The Language Teacher, 29(7): 7–10.

Brezina, V. & Gablasova, D. (2013). Is There a Core General Vocabulary? Introducing the New General Service List. Applied Linguistics, 1–23. Retrieved December 26, 2014, from http://applij.oxfordjournals.org.

Carter, R. (1998). Vocabulary: Applied Linguistic Perspectives. London: Routledge.

Clahsen, H. et al. (2003). Derivational morphology in the German mental lexicon: A dual mechanism account. In R. H. Baayen & R. Schreuder, (Eds.), Morphological Structure in Language Processing (pp. 125-155). Berlin: Mouton de Gruyter.

Hirsh, D. & Nation, P. (1992). What Vocabulary Size is Needed to Read Unsimplified Texts for Pleasure? Reading in a Foreign Language, 8(2): 689–696.

McArthur, T. (2015). Compound-Complex Word. Concise Oxford Companion to the English Language. Retrieved January 29, 2015, from http://www.encyclopedia.com.

Nagy, W. et al. (1989). Morphological Families in the Internal Lexicon. Reading Research Quarterly, 24: 262– 281.

Nation, P. (2001a). How many high frequency words are there in English? In M. Gill, A. W. Johnson, L. M. Koski, R. D. Sell & B. Warvik, (Eds.), Language, Learning, Literature: Studies Presented to Hakan Ringbom (pp. 167-181). Abo Akademi University, Turku: English Department Publications.

Nation, P. (2001b). Learning Vocabulary in Another Language. Cambridge: Cambridge University Press.

Nation, P. & Hwang, K. (1995). Where Would General Service Vocabulary Stop and Special Purposes Vocabulary Begin? System, 23(1): 35–41.

Nation, P. & Meara, P. (2002). Vocabulary. In N. Schmit, (Ed.) An Introduction to Applied Linguistics (pp. 35-54). London: Arnold.

Nation, P. & Waring, R. (1997). Vocabulary size, text overage and word lists. In N. Schmitt & M. McCarthy, (Eds.), Vocabulary: Description, Acquisition and Pedagogy (pp. 6-19). Cambridge: Cambridge University Press.

Yule, G. (1996). The Study of Language (2^nd edition). Cambridge: Cambridge University Press.